Karman Çorman - Confusion and Contusion

Çeviri: Demir Aydemir - Rock & Ice 175. Sayı

Arşiv - F: Deniz Tokay

Yere çakılmayla sonuçlanan karma karışık bir plan


KAZANIN OLUŞUMU: Pazartesi, 13 Ekim, üç kişilik bir grup Red River Gorge’daki Roadside Grag’de yer alan dik ve popüler Ro Shampo (5.12 a) rotasını tırmanmaya karar vermişti. Lider tırmanışını olaysız tamamladı ve yere arkadaşlarınca indirildi. İkinci tırmanıcı 60 mt.lik (200 ft.) ipin ortasına bağlanmayı seçti ve negatif yükselen tırmanışta üstten emniyetli olarak takılı duran ekspreslerin yanından çıktı. Üçüncü tırmanıcı da üstten emniyetli tırmanmak istediğinden, ikinci tırmanıcı yukarı tırmandıkça kendisiyle gelen ipini ekspreslerden geçirdi. Çünkü tırmanış 18 mt. (60 ft.) olduğundan tersten devam etmeyi planlamıştı ve basitçe düğümü istasyon karabinalarının diğer tarafına geçirdikten sonra indirilecekti; bu plan emniyetçinin ipe girdiği uçları değiştirmesine de bağlıydı. İndirildikten sonra, üçüncü tırmanıcının rotayı üstten emniyetli ve bütün ekspreslerin takılı olmasından faydalanarak çıkacağı kadar yeterli ip kalacaktı. Emniyetçi tarafından redriverclimbing.com’a yazılan açıklamaya göre, ikinci tırmanıcı senaryoyu anlatmıştı, ama emniyetçi bu sistemin nasıl çalışacağını tam olarak anlamamıştı. Tırmanıcı istasyona ulaştığında, ne yapacağını tekrar açıklamaya çalıştı, ama emniyetçinin kafası hala karışıktı. Tırmanıcı son olarak emniyetçiye “terse geçtiğini” söyledi. Tırmanıcı sistem üzerinde oynamalar yaptı, sonra emniyetçiye “boşunu almasını” söyledi. Emniyetçi ip boşunu aldı ve emniyetten çıkmış tırmanıcı yere çakıldı, sırtını, kıçını, bacağını, bileğini parçaladı ve pelvis kemiği kırıldı. Hala hastanede ve geçirdiği iki ameliyattan sonra iyileşmeye çalışıyor. Arkadaşlarına göre, sakatlıklarına rağmen neşesinin yerinde olduğunu söylediler.

KAZANIN ANALİZİ: İniş planının yerleşiminde esasında hiçbir yanlışlık yokken, nadiren kullanılan bu planda emniyetçinin tırmanıcıyı indirebilmesi için emniyet aletini taktığı ipten çıkarıp taraf değiştirmesi gerekmektedir. Tırmanıcı istasyona bağlandığında ve iniş tarafına geçtiğinde, emniyetçi tırmanıcıyı emniyetinden çıkartacağını teyit etmeliydi; açık seçik bir iletişime geçmeli ve tırmanıcıdan gelecek sözlü güvenceyi beklemeli ve sonra ipin tarafını değiştirmeli, emniyet aletini tekrar takmalı ve ipin boşunu almalıydı. Bu olayda, emniyetçinin en başından beri kafası karışıktı ve şüphesiz daha iyi iletişime ihtiyacı vardı ve tırmanıcının yerden yükselmesinden önce yapılacakları tam anlamış olmalıydı. Bir ipten ötekine yapılan çetrefilli geçme işi hiçbir zaman tamamlanmadı ve tırmanıcı istasyondaki yedeğini söktüğü ve yere çarptığı sırada emniyetçisi ile istasyonun aynı tarafındaydı.

KAZANIN ÖNLENMESİ:  Bu, yanlış iletişimin neden olduğu bir başka kazaya örnektir. Her sene, indirme planlarının bir yada iki taraf için de belirgin olmaması yüzünden tırmanıcılar yaralanır yada ölür. Bazen emniyetçi tırmanıcıyı emniyetinden çıkartır, yanlışlıkla onun kendi kendine ip inişi yapacağını zanneder. Bazen de tırmanıcı istasyona ulaştığında, tırmanılan yerin yüksekliği, şekli yada yankılanımı temiz iletişimi engeller. Ancak bu olayların çoğunda, emniyetçi ile tırmanıcı, rotaya başlanmadan önce mutabık kalamamıştır ve kaza, tırmanışın başındaki bu yanlış - eksik iletişimden kaynaklanır. Bundan dolayı, indirme planını iki taraf da anlamadıkça yerden ayrılmayın yada emniyet alma işini yüklenmeyin. Dahası, işlemin her adımını sözlü olarak teyitleşin, yada tırmanıcının görüş alanından çıktığı uzun ip boylarında, daha önceden tasarlanmış komut sistemini yada ip çekişlerini kullanın. Her zaman iletişiminizde gereğinden fazla konuşun ve yeni bir adıma geçmeden önce ortağınızın cevabını bekleyin. İstasyona geldiğinizde bağlanın ve ortağınızın ne yaptığınızı bilmesini sağlayın. Bir istasyondan ayrılırken, uzun perlonlarla yada ekspreslerle ipin diğer tarafına geçin ki ipe öncelikle ağırlığınızı yükleyebilin ve emniyetçiniz siz istasyondan bağlantınızı sökmeden önce sizi taşıyabilsin. Bu adım tek başına bu kazayı önleyebilirdi.

Her durumda geçerli en iyi kural her şeyi basit tutmaktır. Eğer önerilen plan hakkında karışıklık yaşıyorsanız, indirilme, istasyon, üstten emniyet yada lider çıkış senaryosu olsun, her adım hakkında kafanız net olmadıkça tırmanmayın yada emniyet almayın. Önerilen planı tasavvur edemediyseniz, daha basit olan bir şeyde ısrar etmelisiniz. İpten çıkmaktan, emniyeti değiştirmekten yada karmaşık ip düzeneklerinden kaçının. Daha basit bir çözüm, rotayı üstten emniyetli çıkmak ve sonra sallanmak ve indirilirken ekspresleri tekrar bağlamak olacaktı.

Çev: Demir Aydemir – BUDAK – Bursa Dağcılık İhtisas Kulübü -

[email protected]
 

Tasarım: Studio Martin